Беларусы не хочуць ні Беларусь Ціханоўскай, ні Беларусь Лукашэнкі — даследаванне Астапені
Дырэктар «Беларускай ініцыятывы» Chatham House Рыгор Астапеня расказаў, які вобраз краіны бліжэйшы беларусам.
Новая справаздача грунтуецца не толькі на выніках апытанняў, але і на глыбінных інтэрв'ю са звычайнымі людзьмі. Пакуль яна не выдадзена, але з асноўнымі вынікамі Астапеня падзяліўся ў эфіры «Еўрарадыё».
Калі схематычна, то існуюць два вобразы нашай краіны. Адзін з іх прапаноўвае Лукашэнка, другі — дэмакратычны рух.
Першы вобраз уяўляе сабою аўтарытарызм у кіраванні, захаванне дзяржаўнай уласнасці, падтрымку наратыву пра тое, што «мы — савецкія людзі», арыентацыю ў знешняй палітыцы на Расію.
Калі казаць пра вобраз Беларусі ва ўяўленні дэмакратычнага руху, то тут краіна прадстаўляецца як ліберальна-дэмакратычная, беларускамоўная, з вялікай прыватнай доляй у эканоміцы і арыентацыяй на Захад.
Як адзначае Астапеня, «па факце беларусы адну Беларусь ужо перараслі, а да другой яшчэ не дараслі».
«І матляюцца яны недзе паміж гэтымі дзвюма Беларусямі <…>
У выпадку палітычнага кіравання беларусам больш даспадобы дэмакратычны рух. У выпадку эканомікі яны знаходзяцца недзе пасярэдзіне паміж вобразам Лукашэнкі і вобразам дэмакратычнага руху. Хоць, безумоўна, ёсць пэўная стомленасць ад Лукашэнкі.
Таму, адпаведна, большая прыхільнасць да дэмакратычнага руху. У выпадку ідэнтычнасці беларусам больш падабаецца прасавецкі вобраз. У выпадку знешняй палітыкі яны хочуць таго, чаго ніхто не дае — нейкай нейтральнасці. Але яе ніхто не прапаноўвае».
Па словах Астапені, большасць беларусаў хацелі б дэмакратычнасці. Але калі ім разам з ёй прапануецца беларуская мова як адзіная дзяржаўная, то гэта выклікае сумневы ў тым, ці хочуць яны такую дэмакратыю.
«У кожным з вобразаў для значнай часткі беларусаў ёсць нешта чужое, што ім не вельмі падабаецца», — тлумачыць Астапеня і згадвае пра поспех 2020 года, калі беларусам «прапаноўвалі прыкладна тое, што яны насамрэч хочуць».
Чытайце яшчэ:
Колькі сярод беларусаў свядомых, а колькі русіфікаваных? Вынікі новага даследавання
Колькі жанчын у Беларусі падвяргаюцца хатняму гвалту — вынікі апытання
Белыя ды чырвоныя кветкі і мора слёз. Як у Вільні сустракалі Паліну Шарэнду-Панасюк20
Каментары