Ci varta biełaruskim niezaležnym miedyja brać hrošy ŭ Chadarkoŭskaha? Adkazvajuć Knyrovič, Stryžak i Paŭlučenka
Paśla ŭkaza prezidenta ZŠA Donalda Trampa ab spynieńni finansavańnia USAID niekatoryja biełaruskija miedyja i prajekty apynulisia pad pahrozaj zakryćcia. Kali srodkaŭ budzie niedastatkova, ci varta brać hrošy ŭ apazicyjnych rasijskich miljanieraŭ? Svajo mierkavańnie pa hetym pytańni «Našaj Nivie» vykazali kiraŭnik «Bajsoł» Andrej Stryžak, pradprymalnik Alaksandr Knyrovič i hałoŭny redaktar Reform.news Fiodar Paŭlučenka.
Tym časam fondy rasijskich miljanieraŭ Barysa Zimina i Michaiła Chadarkoŭskaha prapanavali svaju dapamohu ruskamoŭnym prajektam, jakija akazalisia biez amierykanskaha finansavańnia. Možna atrymać čverć ad pamieru amierykanskaj dapamohi, ale treba pakazać ŭsiu dakumientacyju prajekta, a taksama śpis inšych svaich hrantadaŭcaŭ.
Biełaruskija ruskamoŭnyja prajekty taksama mohuć pretendavać na hrošy Chadarkoŭskaha, ale ci treba brać hrošy ad rasijan?
Kiraŭnik «Bajsoł» Andrej Stryžak:
«Kožnyja hrošy majuć svoj košt u vyhladzie ryzykaŭ, dadatkovych bieniefitaŭ, abciažarvańniaŭ. Kali kazać pra lubyja rasijskija hrošy (niavažna, dobryja ruskija dajuć ich ci drennyja), jany zaŭsiody dajuć vysokija reputacyjnyja ryzyki. My bačym, što adbyvajecca ciapier u rasijskaj apazicyi, jakija skandały tam adbyvajucca nakont bankaŭ, heta pa-pieršaje.
Pa-druhoje, toje, što ŭ ich było zaroblena ŭ 1990-ja, zaroblena dastatkova cikavym sposabam. Zaŭsiody možna narvacca na toje, što chtości z amierykanskich, jeŭrapiejskich partnioraŭ prosta spytaje, adkul u vašaha donara finansy.
Maja stratehija takaja, što z našymi ŭschodnimi susiedziami, navat tymi, što dekłarujuć demakratyčnyja kaštoŭnaści, treba kamunikavać vielmi aściarožna. Heta moža prynieści značna bolš niebiaśpieki, pahrozaŭ, čym niejkich pazityŭnych zruchaŭ. Jość hetamu śviedčańni i biełaruskich NDA, jakija tak ci inakš sprabavali pracavać z rasijskimi aktarami.
Asabista ja, kali razhladać «Bajsoł», rasijskija hrošy b nie braŭ.
Byŭ by vielmi aściarožny, ustupajučy ŭ niejkija kaalicyi, supolnyja prajekty, dzie jość rasijski kampanient, praz toje, što ŭ rasijan jość pazicyja typu «jany adkaznyja za rehijon». My najelisia hetaha za niekalki sotniaŭ hadoŭ i za apošnija 70 hadoŭ, kali Maskva za ŭsio adkazvała. U nas jość svaja ŭłasnaja subjektnaść, prezident-elekt, pryznańnie na mižnarodnym uzroŭni. Hetym treba karystacca, a nie iści pa dobruju ci drennuju Maskvu.
Kali kazać pra ahulnuju situacyju, to, biezumoŭna, akramia ZŠA, jość takaja mocnaja krynica finansavańnia jak Jeŭrapiejski Sajuz. Kali hladzieć pa ličbach, jakija nazyvajucca, to heta pryblizna parytetnaja situacyja. Pałova taho, što idzie na Biełaruś, — heta jeŭrapiejskija hrošy. Jeŭropa — dastatkova marudny, ale vielmi dobra zbałansavany hulec na hetym poli. Jeŭropa bolš stabilnaja ŭ svaich padychodach i padtrymcy.
Treba bolš hladzieć u bok jeŭrapiejskich donaraŭ. Treba razhladać mahčymaść pošuku finansavańnia na ŭnutrykrainavyja prajekty, kali my kažam pra miedyja, jakija znachodziacca ŭ Litvie ci ŭ Polščy. Treba šukać krynicy ŭ tym liku ŭ dziaržaŭnych krynicach, jakija dajuć finansy na padtrymku dyjaspar. Čamuści našy miedyja i NDA mała karystajucca hetym instrumientam, chacia de-fakta častka aŭdytoryi, jakaja spažyvaje hety kantent, užo znachodzicca za miežami Biełarusi».
Pradprymalnik Alaksandr Knyrovič:
«Naša meta — demakratyčnaja Biełaruś. Jana nie na haryzoncie hod—try, a na haryzoncie piać—dziesiać. ŚMI, jakija havorać praŭdu, danosiać praŭdu da biełarusaŭ, jakija padtrymlivajuć ich emacyjna, siońnia značna bolš važnyja, čym palityki. Mienavita tudy pavinny vydatkoŭvacca najbolšyja srodki. Kali siońnia prybrać z pola demakratyčnyja ŚMI, to demakratyja ŭ Biełaruś pryjdzie na dziesiać-piatnaccać hadoŭ paźniej, čym mahła b.
Lubyja srodki, ad lubych donaraŭ, jakija nie patrabujuć prasoŭvańnia ŭłasnych naratyvaŭ, jakija byli b ahidnyja našym unutranym biełaruskim pryncypam, — brać možna. Heta značyć, kali ŭ vas jość hrošy, prabačcie, ad nacysckich złačyncaŭ, jakija zasieli ŭ Arhiencinie, pry hetym jany čamuści hatovyja dać hrošy i nie prapanujuć naviazvać biełaruskaj aŭdytoryi nacysckija naratyvy, to treba brać. Hetak ža ad «dobrych ruskich», kali jany nie prapanujuć vam naviazvać impierski pohlad, «ruski śviet», staviacca z pavahaj da historyi, niezaležnaści, kultury Biełarusi i hatovyja razmaŭlać ź biełarusami na roŭnych, biezumoŭna, treba brać.
Jak pravilna skazaŭ Kavieryn, «atrymlivajučy amierykanskija hrošy, ja moh spakojna łajać Trampa».
Naziraju vielmi piesimistyčnuju situacyju, tamu što 2-3 miesiacy spynieńnia finansavańnia — heta tolki pieršy zvanok.
Ja b nie biantežyŭsia padpisvacca pad punkt, što ŭsie amierykanskija kantrakty treba budzie pieradać [Chadarkoŭskamu]. Liču, što na hetych umovach treba pahadžacca, a potym pytacca ŭ amierykancaŭ, što vy nakont hetaha dumajecie. Mnie zdajecca, što nie Michaiłu Barysaviču Chadarkoŭskamu, z usioj pavahaj da jaho adsiedki i ź nievialikaj pavahaj da sposabu zarablańnia kapitału na pieršym etapie, vyznačać, z kim kantaktavać abo nie kantaktavać niezaležnym miedyja».
Hałoŭny redaktar Reform.news Fiodar Paŭlučenka:
«Razumieju prablemu, ź jakoj sutyknulisia ciapier biełaruskija miedyja. Šmat ź ich mohuć źniknuć uvohule, tamu, kali jość mahčymaść atrymać finansavańnie navat praz Chadarkoŭskaha, praz «dobrych ruskich», mahčyma, dla niekatorych ź ich heta vyjście.
Ale my, biezumoŭna, supracoŭničać z takimi donarami nie budziem. Na moj pohlad, heta zdrada aŭdytoryi. Jana ŭ nas aryjentujecca na kaštoŭnaści Biełarusi, adbudovu našaj dziaržavy nie ŭ sajuzie z Rasijaj.
Supraca z prademakratyčnymi rasijskimi donarami moža pryvieści da taho, što budziem vymušany ŭličvać ich intaresy. Biełaruskija miedyja mohuć stać zakładnikami niekatorych rasijskich palitykaŭ.
Toj ža Chadarkoŭski — nie donar u zvyčajnym sensie hetaha słova, a palityk, jaki maje ŭłasnyja intaresy. Toje, što ja čuŭ ad jaho, nie adpaviadaje intaresam biełarusaŭ».
Michaił Chadarkoŭski — rasijski apazicyjny palityk i biznesmien. Adzin z najbahaciejšych rasijan pačatku 2000-ch hadoŭ, byŭ kiraŭnikom naftavaj kampanii «JUKAS». Aryštavany rasijskimi ŭładami pa abvinavačańni ŭ kradziažach i niavypłacie padatkaŭ u 2003 hodzie, pravioŭ za kratami 10 hadoŭ. Paśla vyzvaleńnia źjechaŭ u Zachodniuju Jeŭropu. Pa stanie na 2021 hod Forbes aceńvaŭ jaho bahaćcie ŭ $600 miljonaŭ.
Biełym domie pačali abmiarkoŭvać zakryćcio USAID jak niezaležnaha ahienctva
«Lepiej z hoładu zdochnu». Kavieryn i «Obyčnoje utro» zastalisia biez hrošaj, ale jon rady spynieńniu amierykanskaha finansavańnia. Voś čamu
«Nieviadoma, kali my atrymajem nastupny zarobak». Jak prypynieńnie padtrymki ad ZŠA paŭpłyvała na biełaruskija ŚMI i NDA
Kamientary
I što heta taki za aksiumaran - “Biełaruskija ruskamoŭnyja prajekty”? Vy abo niezaležnyja biełaruskija, abo rasijskija - na hrošy rasijskich aliharchaŭ. Niaŭžo 5 hadoŭ represij, 3 hady kryvavaj rasijskaj impierskaj vajny i stahodździ historyi tak ni čamu vas i nie navučyli?